Takvim Sistemleri
- İnsanlık; zamanı gün, hafta, ay, yıl gibi belli periyotlara bölmüş ve düzenli bir sistem çerçevesinde algılamıştır.
- Hayatı bu çerçevede düzenlemek üzere insanlar yaklaşık 6000 yıldan beri takvim kullanmıştır.
- Sümerler, Babiller, Mısırlılar, Yunanlar, İbraniler, Romalılar, Aztekler, Mayalar, Çinliler, Hintler, Tibetliler, Türkler
ve Araplar gibi çok çeşitli millet ve topluluklar değişik takvimler meydana getirmiştir.
- Takvimler iki esasa dayalı olarak hazırlanmıştır.
-
Güneş yılı:
- Takvim ilk kez güneş yılına göre Mısırlılar tarafından, dünyanın güneş etrafındaki bir tam dönüşüdür.
- 365 gün 6 saattir.
Ay yılı:
- Ay yılına göre ise Sümerliler tarafından Ayın dünya etrafındaki 12 tam dönüşüdür.
- 354 gündür.
- İlk takvim bilgisi Mezopotamya medeniyetinde gelişti. Mısırlılar ilerletti. Roma Medeniyeti son şeklini verdi
denilebilir.
- Türkler de tarih boyunca yaşadıkları coğrafyaya göre kültürel, ekonomik ve dinî etkileşimlerin ürünü olarak çeşitli
takvimler kullanmışlardır.
a-12 Hayvanlı Türk Takvimi:
- En eski Türk takvimidir.
- Hunların Bozkır kültürünü yansıtır.
- Her ay bir hayvanla anılır.
- 12 ay vardır.
- İslam öncesi kullanılmıştır.
- Güneş yılına göre hesaplanmış (365 gün) Uygurlar bulmuştur.
- Takvim-i Türki, Sal-i Türki adı ile bilinir.
- Çin ve Tibet de kullanıldı.
b- Hicri Takvim :
-Müslüman olan Türklerin en uzun süre kullandığı takvimdir.
- Hz. Muhammed'in (622) Hicreti'ni esas alır.
- Hz. Ömer zamanında kullanılmaya başlanmıştır.
-Ay yılı esasına göre yapılmıştır (354 gündür).
c- Celalî Takvimi:
- Sadece Selçuklular kullandı. Sultan Melikşah'ın emri ile Ömer Hayyam tarafından hazırlanmıştır.
- Güneş yılı esasına dayanır.
- Başlangıç 1079'dur.
d- Rumi Takvim:
- Sadece Osmanlılar kullanmıştır.
- II. Mahmut döneminde sadece Mali işler için yapılmış, başlangıcı Hicret, fakat ay yılı yerine işleyişi güneş yılına
dayalı takvimdir.
- 365 gün esasına dayanır.
e- Miladi Takvim:
- Bugün kullanılan takvimdir.
- 26 Aralık 1925 yılında kabul edilmiştir.
- 365 gün 6 saattir.
- Güney yılı esasına dayanır.
- Hz. İsa'nın doğumunu esas alır.
- Kökeni Mısırlılara dayanan bu takvimi Romalılar geliştirmiş ve Papa 13. Gregorious (Gregoryus) son şeklini
vermiştir.
- Bu takvime son şeklini Romalılar vermiştir.
Kaynak: OGM Materyal
